ἐκ Δήμητρος ἐστάλη σπείρειν τὴν γῆν πᾶσαν,

Πολύμνια, ἡ, contr. for Πολυύμνια, Polymnia or

Polyhymnia, she of the many hymns, one of the Muses, Hes.Th.78; later, the Muse of Lyric poetry, Sch.A.R.3.1; of learning (cf. Πολυμάθεια), Plu.2.746d; Πολυμνίς, ίδος, Kretschmer Griech.Vaseninschr.p.186.

Η Πολύμνια στην Ελληνική μυθολογία, ήταν μία από τις εννέα  Μούσες (οι υπολοιπες Καλλιόπη, Κλειώ, Ερατώ, Ευτέρπη, Μελπομένη,  Τερψιχόρη, Θάλεια, και Ουρανία)

Είναι η μούσα των ιερών ύμνων και της ευγλωτίας. Eίναι  η Μούσα των ύμνων ή των ιερών ασμάτων που ψάλλονται προς τιμή των θεών και των ηρώων

Ως Μούσα, ήταν κόρη του Δία και της Μνημοσύνης. Δύο ρόλοι αποδίδονται στην Πολύμνια, που οφείλονται σε δύο διαφορετικές ετυμολογίες του ονόματός της. Η αρχαιότερη παράδοση τη θέλει προστάτρια των ύμνων (πολύ + ύμνος) που ψάλλονταν προς τιμή των θεών και των ηρώων. Κατά τη νεότερη όμως παράδοση, η οποία ετυμολογεί το όνομά της από το πολύ + μνεία, βοηθά στην εύκολη μάθηση και την απομνημόνευση. Έτσι, η Πολύμνια συγχέεται σχεδόν με τη Μνημοσύνη και τα αγάλματά της που σώθηκαν μέχρι σήμερα επιβεβαιώνουν την ερμηνεία αυτή.

Σε αυτά παριστάνεται πάντοτε σαν να κατέχεται από κάποια βαθιά σκέψη και ανάμνηση. Είναι μία πολύ σοβαρή γυναίκα, συλλογισμένη και στοχαστική. Συχνά κρατά το δάχτυλό της μπροστά στα χείλη και αυτό αυξάνει τη σιωπηλή έκφραση της μορφής της. Συνήθως απεικονίζεται φορώντας μακρύ μανδύα και πέπλο, και έχοντας εναποθέσει τον αγκώνα της σε ένα μαξιλάρι. Φέρνει φήμη στους συγγραφείς των οποίων τα έργα τούς έχουν χαρίσει αθάνατη φήμη. Επίσης, η Πολύμνια είναι μερικές φορές γνωστή και ως η Μούσα της γεωμετρίας, του διαλογισμού και της γεωργίας.

Plutarchus Biogr., Phil., Quaestiones convivales (612c-748d)
Stephanus page 746, section E, line 2

· ἡ δὲ Πολύμνια τοῦ φιλομαθοῦς ἐστι καὶ μνημονικοῦ τῆς ψυχῆς,

Scholia In Apollonium Rhodium, Scholia in Apollonii Rhodii Argonautica (scholia vetera)
Page 215, line 3

b <Εἰ δ' ἄγε νῦν, <Ἐρατώ>:> λέγεται τῶν Μουσῶν ἡ μὲν  
Κλειὼ εὑρηκέναι τὴν ἱστορίαν, Θάλεια δὲ γεωργίαν καὶ τὴν περὶ τὰ
φυτὰ πραγματείαν, Εὐτέρπη δὲ μαθήματα, Τερψιχόρη δὲ παιδιάν, Ἐρατὼ
δὲ ὄρχησιν, Πολυμνία δὲ λύραν, Μελπομένη δὲ ᾠδήν, Οὐρανία δὲ ἀστρο-
λογίαν, Καλλιόπη δὲ ποίησιν. 

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera partim Procli et recentiora partim Moschopuli, Tzetzae et Joannis Galeni
Prolegomenon-scholion sch, page-verse 1, line 166

Πολυμνίας δὲ ὁ Τριπτόλεμος, ὡς γεωργίαν εὑρὼν τὴν πολλοῖς ὑμνουμένην,

ἤτοι τὴν ποθητέαν καὶ πολυμνήμονα

Η Μούσα της φιλομάθειας και του μνημονικού της ψυχής, η μούσα που κρατά  την λύρα, αλλα και η μητέρα του Τριπτόλεμου- του γιού που γύρισε τον κόσμο για να διδάξει τη γεωργία, που σχετίζεται με την μητέρα θεά Δήμητρα καθώς εκεινη είναι που του έμαθε την χρήση της γής για την καλλιέργεια σιτηρών για την παραγωγή αγαθών, και που συνλατρεύονται στις τελετές της Ελευσίνας, στα Ελευσίνια μυστήρια

Plutarchus Biogr., Phil., Fragmenta
Fragment 24, line 3

                                        . Τετέλεσται
δὲ ταῦτα (sc. Orphica quaedam) καὶ παραδέδοται ἀνθρώ-
ποις πρὸ τῆς Κελεοῦ καὶ Τριπτολέμου καὶ Δήμητρος καὶ
Κόρης καὶ Διονύσου ἐν Ἐλευσῖνι τελετῆς ἐν Φλιοῦντι τῆς
Ἀττικῆς· πρὸ γὰρ τῶν Ἐλευσινίων μυστηρίων ἔστιν ἐν τῇ
Φλιοῦντι <τῆς> λεγομένης Μεγάλης ὄργια.

Philo Judaeus Phil., De praemiis et poenis + De exsecrationibus
Section 8, line 2

                                                         φασὶ τὸν παλαιὸν
ἐκεῖνον Τριπτόλεμον Ἕλληνες ἀρθέντα μετέωρον ἐπὶ πτηνῶν δρακόντων
τὸν τοῦ σίτου καρπὸν εἰς ἅπασαν τὴν γῆν κατασπείρειν, ἀντὶ βαλανη-
φαγίας ἵν' ἔχῃ τὸ ἀνθρώπων γένος ἥμερον καὶ ὠφέλιμον καὶ ἡδίστην  
τροφήν.

Xenophon Hist., Hellenica
Book 6, chapter 3, section 6, line 3

                                                      δίκαιον μὲν
οὖν ἦν μηδὲ ὅπλα ἐπιφέρειν ἀλλήλοις ἡμᾶς, ἐπεὶ λέγεται
μὲν Τριπτόλεμος ὁ ἡμέτερος πρόγονος τὰ Δήμητρος καὶ
Κόρης ἄρρητα ἱερὰ πρώτοις ξένοις δεῖξαι Ἡρακλεῖ τε τῷ
ὑμετέρῳ ἀρχηγέτῃ καὶ Διοσκούροιν τοῖν ὑμετέροιν πολίταιν,
καὶ τοῦ Δήμητρος δὲ καρποῦ εἰς πρώτην τὴν Πελοπόννησον
σπέρμα δωρήσασθαι.

Flavius Arrianus Hist., Phil., Historia Indica
Chapter 7, section 6, line 2
                                                       Διόνυσον
δὲ ἐλθόντα, ὡς καρτερὸς ἐγένετο Ἰνδῶν, πόληάς τε
οἰκίσαι καὶ νόμους θέσθαι τῇσι πόλεσιν, οἴνου τε δο-
τῆρα Ἰνδοῖς γενέσθαι κατάπερ Ἕλλησι, καὶ σπείρειν δι-
δάξαι τὴν γῆν διδόντα αὐτὸν σπέρματα, ἢ οὐκ ἐλάσαντος
ταύτῃ Τριπτολέμου, ὅτε περ ἐκ Δήμητρος ἐστάλη σπεί-
ρειν τὴν γῆν πᾶσαν, ἢ πρὸ Τριπτολέμου τις οὗτος Διό-
νυσος ἐπελθὼν τὴν Ἰνδῶν γῆν σπέρματά σφισιν
ἔδωκε καρποῦ τοῦ ἡμέρου. 

 

Dionysius Halicarnassensis Hist., Rhet., Antiquitates Romanae
Book 1, chapter 12, section 2, line 4

                                             μαρτυρεῖ δέ
μοι τῷ λόγῳ Σοφοκλῆς μὲν ὁ τραγῳδοποιὸς ἐν Τρι-
πτολέμῳ δράματι· πεποίηται γὰρ αὐτῷ Δημήτηρ δι-
δάσκουσα τὸν Τριπτόλεμον, ὅσην χώραν ἀναγκασθή-
σεται σπείρων τοῖς δοθεῖσιν ὑπ' αὐτῆς καρποῖς δι-
εξελθεῖν·

Pseudo-Apollodorus Myth., Bibliotheca (sub nomine Apollodori)
Chapter 1, section 32, line 5

  Πανύασις δὲ Τριπτόλεμον Ἐλευσῖνος λέγει· φησὶ γὰρ Δήμητρα πρὸς
αὐτὸν ἐλθεῖν.

Hippocrates et Corpus Hippocraticum Med., Epistulae
Epistle 2, line 24

….διασπείρων πανταχόθεν, ὥσπερ ὁ Τριπτόλεμος τὰ τῆς Δήμητρος σπέρ-
ματα, τὰ τοῦ Ἀσκληπιοῦ βοηθήματα.

Nonnus Epic., Dionysiaca
Book 47, line 51

ζῆλον ἔχω προτέρης Δημήτερος, ὅττι καὶ αὐτὴ
ἄλλῳ γειοπόνῳ στάχυν ὄμπνιον ὤπασε Δηώ.
Τριπτόλεμος στάχυν εὗρε, σὺ δ' οἴνοπα βότρυν ὀπώρης·
Ἴκαρος, οὐρανίῳ Γανυμήδεϊ μοῦνος ἐρίζεις,

Georgius Monachus Chronogr., Chronicon breve (lib. 1-6) (redactio recentior)
Volume 110, page 105, line 33

καὶ μελισσῶν μὲν καρπὸν ὁ Ἀριστοτέλης, σίτου δὲ σπόρον καὶ κριθῆς Τρι-
πτόλεμος·

Scholia In Callimachum, Scholia in Hymnos (scholia vetera) (scholia ψ ex archetypo)
Hymn 6, scholion 21, line 1

 <<Τριπτόλεμος:>> Τριπτόλεμον λέγουσιν υἱὸν Κελεοῦ ὃν Δημήτηρ
ἐδίδαξεν σιτουργίαν.

Suda, Lexicon
Alphabetic letter rho, entry 50, line 2

<Ῥαριάς:> ἡ Δημήτηρ· Ῥάρος γὰρ ἔσχεν υἱὸν Κελεόν, Κελεὸς δὲ

Τριπτόλεμον. ὁ δὲ Ῥάρος πλανωμένην τὴν Δήμητραν καὶ ζητοῦσαν

τὴν Κόρην ὑπεδέξατο εἰς τὸν οἶκον. ὑπὲρ τῆς τοιαύτης οὖν χάριτος

ἡ Δημήτηρ τὸν ἀπόγονον Ῥάρου Τριπτόλεμον ἐδίδαξε τὴν τοῦ σίτου

γεωργίαν, παρέσχε δὲ αὐτῷ καὶ ἅρμα πτηνῶν δρακόντων, εἰς ὃ ἐπ-

οχούμενος ὁ Τριπτόλεμος περιῄει πᾶσαν τὴν γῆν, διδάσκων τὴν τοῦ

σίτου γεωργίαν.

<Ῥάρος:> ἡ γαστήρ. καὶ <Ῥάριον,> τὸ βρέφος.

Ραριάς η Δήμητρα, ράριον το βρέφος  ή το πρόωρον βρέφος, Ραριον Πεδίνο η πεδιάδα της Ελευσίνας που καλλιεργήθηκε για πρώτη φορά το σιτάρι. Ράρος η γαστήρ αλλα και η μήτρα…

Scholia In Hesiodum, Scholia in opera et dies (scholia vetera partim Procli et recentiora partim Moschopuli, Tzetzae et Joannis Galeni
Prolegomenon-scholion sch, page-verse 1, line 69

                Αἱ δ' ἐννέα εὗρον, Κλειὼ ἱστορίαν, Θάλεια
φυτουργίαν, Εὐτέρπη αὐλοὺς, Μελπομένη ᾠδὴν, Τερψι-
χόρη χορείαν, Ἐρατὼ γαμικὰ καὶ ὄρχησιν, Πολύμνια γεωρ-  
γίαν, Οὐρανία ἀστρολογίαν, Καλλιόπη ποίησιν.

Scholia In Hesiodum, Scholia in theogoniam (scholia vetera)
Verse 76, line 4

        Κλειὼ ῥητορικήν, Εὐτέρπη αὐλητικήν, Θάλεια κωμῳδίαν,
Μελπομένη τραγῳδίαν, Τερψιχόρη κιθαρῳδίαν, Ἐρατὼ ποίησιν,
Πολύμνια γεωμετρίαν, Οὐρανία ἀστρονομίαν, Καλλιόπη ἔπη, ἣν  
καὶ προφερεστάτην εἶπε πασῶν, R2WLZ ὅτι πάσης ἐπιστήμης
ὁ λόγος ἀνώτερος, ἢ διὰ τὸ τὴν ποιητικὴν ἀνωτέραν εἶναι.

Αλλα κείμενα στον Ησίοδο την συνδέουν απευθείας με την γεωργία αλλα και την γεω-μετρία… την μέτρηση της γής

Anonymi Exegesis In Hesiodi Theogoniam, Exegesis in Hesiodi theogoniam
Page 374, line 11

                              Κλειὼ μὲν γὰρ ἐφεῦρε ῥητο-
ρικήν, Εὐτέρπη αὐλητικήν, Θάλεια κωμῳδίαν, Μελπομένη
τραγῳδίαν, Τερψιχόρη κιθαρῳδίαν, Ἐρατὼ ποίησιν, Πολυ-
μνία γεωμετρίαν, Οὐρανία ἀστρονομίαν, Καλλιόπη τὰ ἔμμε-
τρα ἔπη.

Plato Phil., Symposium
Stephanus page 187, section e, line 1

· ὁ δὲ Πολυμνίας ὁ πάνδημος, ὃν δεῖ εὐλαβού-
μενον προσφέρειν οἷς ἂν προσφέρῃ, ὅπως ἂν τὴν μὲν ἡδονὴν
αὐτοῦ καρπώσηται, ἀκολασίαν δὲ μηδεμίαν ἐμποιήσῃ, ὥσπερ
ἐν τῇ ἡμετέρᾳ τέχνῃ μέγα ἔργον ταῖς περὶ τὴν ὀψοποιικὴν
τέχνην ἐπιθυμίαις καλῶς χρῆσθαι, ὥστ' ἄνευ νόσου τὴν
ἡδονὴν καρπώσασθαι.

Ο έρωτας της μούσας Πολύμνιας λέγετε από τον Πλάτωνα στο Συμπόσιο ότι  δε είναι παρα ο Πάνδημος έρωτας Καὶ αὐτὸς  δεν εἶναι  ο καλὸς ἔρωτας, ο Οὐράνιος, ο ῎Ερωτας τῆς Οὐρανίας µούσας,  παρα ο ἔρωτας τῆς Πολύµνιας, ο πάνδημος,  που  πρέπει νὰ προσφέρεται µὲ σεβασµὸ σ᾿ αὐτοὺς ποὺ προσφέρεται, ὥστε νὰ ἀπολαύσουν τὴν ἡδονὴ του, ἀλλὰ νὰ µὴν τοὺς ὁδηγήσῃ σὲ ἀκολασία.

Aelius Herodianus et Pseudo-Herodianus Gramm., Rhet., Partitiones (= Ἐπιμερισμοί) [Sp.?] (e codd. Paris. 2543 + 2570)
Page 222, line 18

Πολύμνια· ψάλτρια· ἀσκήτρια.

[Timotheus] Hist., Fragmenta
Fragment 1, line 4

     Κεῖνται δὲ πολλοὶ ἐν τῷ τεμένει τῆς Προσυμναίας
Ἥρας· καθὼς ἱστορεῖ <Τιμόθεος ἐν τοῖς Ἀργολι-
κοῖς.

[Agathon] Hist., Fragmenta
Fragment 4, line 21

          Κεῖνται δὲ πολλοὶ ἐν τῷ τεμένει τῆς Προ-
συμναίας Ἥρας, καθὼς ἱστορεῖ Τιμόθεος ἐν τοῖς Ἀρ-
γολικοῖς· μέμνηται δὲ τούτων καὶ Ἀγάθων ὁ Σάμιος
ἐν βʹ Περὶ ποταμῶν.

Stephanus Gramm., Ethnica (epitome)
Page 536, line 21

 <Πρόσυμνα,> μοῖρα τοῦ Ἄργους.

Stephanus Gramm., Ethnica (epitome)
Page 536, line 21

 <Πρόσυμνα,> μοῖρα τοῦ Ἄργους. ὁ οἰκήτωρ Προσυμναῖος. ὁ οἰκήτωρ Προσυμναῖος. 

Anthologiae Graecae Appendix, Epigrammata dedicatoria
Epigram 279, line 1

Βάκχῳ μὲ Βάκχον καὶ Προσυμναίᾳ θεῷ
στάσαντο Δηοῦς ἐν κατηρεφεῖ δόμῳ,
τὸν Ἀρχε[λά]ου παῖδα ὁμώνυμον πατρί.
Προσυμναίᾱ,Προσυμναῖος (of Prosymna): fem dat sg (attic doric aeolic)

Προσυμναῖος, α, ον,

of Prosymna, St. Byz.; epith. of Hera at Argos, Timoth.Hist. et Agatho Samius ap.Ps.-Plu.Fluv.18.3; Προσυμναίᾳ θεῷ, i.e. Δήμητρι

Anthologiae Graecae Appendix, Epigrammata dedicatoria
Epigram 279, line 7
                                       ....
Δά]μα[ρ τίθ[ει με καὶ προσύ[μνα]ιος λέ[ως
α[ὐτοῦ] τε Φοίβου [π]υρφόροι λυ[κοκτ]όνου.

Orphica, Hymni
Hymn 50, line 2

<Λυσίου Ληναίου.>

Κλῦθι, μάκαρ, Διὸς υἷ', ἐπιλήνιε Βάκχε, διμάτωρ,

σπέρμα πολύμνη<ς>τον, πολυώνυμε, λύσιε δαῖμον,

κρυψίγονον μακάρων ἱερὸν θάλος, εὔιε Βάκχε,

εὐτραφές, εὔκαρπε, πολυγηθέα καρπὸν ἀέξων,

ῥηξίχθων, ληναῖε, μεγασθενές, αἰολόμορφε,

παυσίπονον θνητοῖσι φανεὶς ἄκος, ἱερὸν ἄνθος

χάρμα βροτοῖς φιλάλυπον, † ἐπάφιε, καλλιέθειρε,

λύσιε, θυρσομανές, βρόμι', εὔιε, πᾶσιν ἐύφρων,

οἷς ἐθέλεις θνητῶν ἠδ' ἀθανάτων † ἐπιφαύσκων

νῦν σε καλῶ μύσταισι μολεῖν ἡδύν, φερέκαρπον.

Προσυμναία αλλα και Πολύμνια επίθετα και ιδιότητες της ‘Ηρας αλλα και της Δήμητρας και μορφές που λατρεύονται μαζί με τον Διόνυσο αλλα και τον Λύσιο αύτον που λυτρώνει τον σωτήριο, τον λυτρωτικό Λήναιο Βάκχο.

Ο υιός που άλλοτε λατρεύεται μαζί με την Μεγάλη Μητέρα και επιστρέφει στον Αδη για να την βρεί και να την αναστήσει ως νέα κόρη  και να αναστηθεί την άνοιξη μαζί της.  Η αλλαγή του ονόματος είναι αυτή που φέρει και της νέες της ιδιότητες που της χαρίζει η Θυσία ή η θέση της στην αναίμακτη Θυσία, του σπόρου αλλα και της δημιουργίας της νέας ζωής.

Η Θυσιασμένη κόρη Σεμέλη στην Θε/υμέλη του Ναού είναι σύγχρονως  και μια εκφρασή  της νέας Σελήνης. Η Σελήνη είναι αυτή που συντελεί στην αύξηση και στην γέννηση του νέου σπορου, καρπού. Η Σελήνη πάντα ήταν συνειφασμένη με την σπορά, την γέννηση, την αυξηση και το «φούσκωμα» των υγρών του σώματος αλλα και των επίγειων νερών, ακόμα και με την επιλογή φύλου στις νέες γέννες.

 Στην επόμενη φάση της Σελήνης  εμφανίζεται ένας μηνίσκος φωτισμένος από τη Γη, που μεγαλώνει κάθε μέρα. Αυτό διαρκεί περίπου 168 ώρες και η Σελήνη βρίσκεται στο Πρώτο Τέταρτο της Σελήνης έτσι έχουμε μια ΣΕΜΕΛΗ –ΘΥΜΕΛΗ-ΘΕΜΕΛΗ. Η Θεμέλη  γίνεται ένα είδος τροφού και τρέφει την Σελήνη για να μεγαλώσει κι εκείνη και το "βρέφος" που κυοφορεί μια  ΘΕΜΕΛΗ = ΑΜΑΛΘΕΙΑΝ = ΑΜΝΑΔΑ= 97 . Το Θ είναι και ως σχήμα αν ειδωθεί, ένα σύμφωνο που δηλώνει κι από μόνο του το Θέω- Τρέχω και ως αμιλλώ = αγωνίζομαι.
Ετσι μια γονιμη/γονιμοποιημένη σελήνη Σεμέλη αρχίζει και αυξάνει σε βάρος και μέγεθος φέροντας ένα Θ-Ε(εψιλον)Ο( σε κλειστο Κυκλο) εντός της,  έναν Θεό. «Θ» όπως λέμε Θεός αλλά και  Μέγα Μηνάρχη (άλλη ονομασία της λέξεως ΘΕΟΣ)
 Περίπου μετά από πάροδο ίδιου χρόνου, ο δίσκος της Σελήνης είναι πλήρης και φωτισμένος και έχουμε την Πανσέληνο. Εδώ, η Σελήνη ανατέλλει ξανά όταν ο Ήλιος δύει έτσι η ΣΕΛΗΝΗ-ΣΕΜΕΛΗ γίνεται μια ΕΓΧΩ μια πλήρης γεμάτη Σελήνη, μια Πανσέληνος δηλαδή ολόφωτη που επιστρέφει στον Ουρανό πλήρης δόξας για να μετονομαστεί σε  Θυώνη είναι η Σελήνη μετά το χάσιμό της και με την επιστροφή της από τον Άδη ξανά στον Ουρανό και -μετά την γέννηση του Υιού/Θεού της.  (Περί των φάσεων τηςΣεμέλης/Σελήνης )

Θεμελη, Σεμέλη  η Γή [της δε Γής Θεμέλης προσαγορευομένης, δια το εις αυτήν πάντα καταθεμελιούσθαι Σεμέλην οι ποιηταί προσηγορεύκασι //ΙωανΛαυρΛυδ.book 4, 51:10],

Θεμέλη/θυμέλη  δίνεται επίσης ως είναι η ονομασία του βωμού του Διονύσου των αρχαίων ελληνικών θεάτρων, στο κέντρο της ορχήστρας, όπου στεκόταν ο κορυφαίος του χορού όμως η Θεμέλη είναι παράγωγο εκ του Θεμελιόω ( Βάζω θεμελιο, θεμελιώνω, ιδρύω, βασίζω, εδραιώνω, στηρίζω γερά κλπ.

Θεμελιούχος επίθετο του Ποσειδώνα/Ποσειδάωνα ο συγκρατών τα θεμέλια…  και πως η  Σεμέλη δεν είναι παρά ο Θεμελιώδης λίθος για την λατρεία του Υιού της.

 Ο ακρογωνιαίος λίθος μέσα από την την οποία θα λάβει «σάρκα» ο υιός της Διόνυσος ο ίδιος αθάνατος γεννημένος από θνητή μητέρα… και τώρα και οι δύο θεοί είναι (άθάνατον θνητή• νϋν δ' αμφότεροι θεοί εΐσιν". Ησιόδου "Θεογονία" 940 – 943 )

Μητέρα Ρέα Κυβέλη 

Η όλη διαδικασία είναι ταυτόχρονα και μια δοκιμασία παρόμοια με του Ηρακλη, του Διονύσου να κατέβει στον Αδη και να νοηθεί ήδη νεκρός , σε χώρος νεκρών και για όσο διάστημα την αναζητά, και να επανέλθει μαζί της στην ζωή.

Pausanias Perieg., Graeciae descriptio
Book 2, chapter 31, section 2, line 3

              ἐν τούτῳ δέ εἰσι τῷ ναῷ βωμοὶ θεῶν τῶν
λεγομένων ὑπὸ γῆν ἄρχειν, καί φασιν ἐξ Ἅιδου Σεμέ-
λην τε ὑπὸ Διονύσου κομισθῆναι ταύτῃ καὶ ὡς Ἡρα-
κλῆς ἀναγάγοι τὸν κύνα τοῦ Ἅιδου· ἐγὼ δὲ Σεμέλην
μὲν οὐδὲ ἀποθανεῖν ἀρχὴν πείθομαι Διός γε οὖσαν
γυναῖκα, τὰ δὲ ἐς τὸν ὀνομαζόμενον Ἅιδου κύνα ἑτέ-
ρωθι ἔσται μοι δῆλα ὁποῖα εἶναί μοι δοκεῖ.

Μέσα  εις τον ναόν υπάρχουν βωμοί αφιερωμένοι εις τις  θεότητες οι οποίες θεωρούνται ότι βασιλεύουν υπο την γήν. Εις το μέρος αυτόν λέγουν ότι ο Διονυσος έφερεν από τον Αδην την Σεμέλη και ο Ηρακλής τον κύνα του Αδου. Εγω δεν πιστεύω ότι η Σεμέλη, σύζυγος του Διός απέθανεν, Ως προς τον κύνα του Αδου γνωρίζω κι εγώ όσα οι παραδόσεις αναφέρουν. – Ο Παυσανίας μιλά για ναό στην Αγορά της Τροιζήνας όπου υπάρχει και άγαλμα της θεάς Αρτέμιδας Σωτείρας

Pausanias Perieg., Graeciae descriptio
Book 2, chapter 37, section 5, line 4

                                     εἶδον δὲ καὶ πηγὴν
Ἀμφιαράου καλουμένην καὶ τὴν Ἀλκυονίαν λίμνην,
δι' ἧς φασιν Ἀργεῖοι Διόνυσον ἐς τὸν Ἅιδην ἐλθεῖν
Σεμέλην ἀνάξοντα, τὴν δὲ ταύτῃ κάθοδον δεῖξαί οἱ
Πόλυμνον.

Pausanias Perieg., Graeciae descriptio
Book 3, chapter 24, section 3, line 8

                     οἱ δὲ ἄνθρωποι λέγουσιν <οἱ>
ἐνταῦθα, οὐδέσιν ὁμολογοῦντες Ἑλλήνων, ὡς Σεμέλη
τέκοι τὸν παῖδα ἐκ Διὸς καὶ ὑπὸ τοῦ Κάδμου φωρα-
θεῖσα ἐς λάρνακα αὐτὴ καὶ Διόνυσος ἐμβληθείη· καὶ
τὴν λάρνακα ὑπὸ τοῦ κλύδωνος ἐκπεσεῖν φασιν ἐς τὴν
σφετέραν, καὶ Σεμέλην μὲν – οὐ γὰρ αὐτὴν περι-
οῦσαν ἔτι εὑρεῖν – ἐπιφανῶς θάψαι, Διόνυσον δὲ
ἀναθρέψαι λέγουσιν.

Pausanias Perieg., Graeciae descriptio
Book 9, chapter 2, section 3, line 9

Στησίχορος δὲ ὁ Ἱμεραῖος ἔγραψεν ἐλάφου περιβαλεῖν
δέρμα Ἀκταίωνι τὴν θεόν, παρασκευάζουσάν οἱ τὸν
ἐκ τῶν κυνῶν θάνατον, ἵνα δὴ μὴ γυναῖκα Σεμέλην
λάβοι.

Hymni Homerici, Fragmenta hymni in Bacchum
Line 21

καὶ σὺ μὲν οὕτω χαῖρε Διώνυσ' εἰραφιῶτα,
σὺν μητρὶ Σεμέλῃ ἥν περ καλέουσι Θυώνην.

Diodorus Siculus Hist., Bibliotheca historica (lib. 1-20)
Book 3, chapter 62, section 9, line 3

διὰ τὸ τοὺς

ἀνθρώπους τὴν γῆν Δήμητραν νομίζειν·] τὴν δὲ

καθέψησιν τῶν μελῶν μεμυθοποιῆσθαι διὰ τὸ τοὺς

πλείστους ἕψειν τὸν οἶνον καὶ μίσγοντας εὐωδεστέ-

ραν αὐτοῦ καὶ βελτίονα τὴν φύσιν κατασκευάζειν·

τὸ δὲ τὰ ὑπὸ τῶν γηγενῶν λυμανθέντα τῶν μελῶν

ἁρμοσθέντα πάλιν ἐπὶ τὴν προγεγενημένην φύσιν

ἀποκαθίστασθαι παρεμφαίνειν ὅτι πάλιν ἡ γῆ τὴν

τρυγηθεῖσαν ἄμπελον καὶ τμηθεῖσαν ταῖς κατ' ἔτος

ὥραις εἰς τὴν προϋπάρξασαν ἐν τῷ καρποφορεῖν

ἀκμὴν ἀποκαθίστησι. καθόλου γὰρ ὑπὸ τῶν ἀρ-

χαίων ποιητῶν καὶ μυθογράφων τὴν Δήμητραν γῆν

μητέρα προσαγορεύεσθαι. σύμφωνα δὲ τούτοις εἶναι

τά τε δηλούμενα διὰ τῶν Ὀρφικῶν ποιημάτων καὶ

τὰ παρεισαγόμενα κατὰ τὰς τελετάς, περὶ ὧν οὐ

θέμις τοῖς ἀμυήτοις ἱστορεῖν τὰ κατὰ μέρος. ὁμοίως

δὲ καὶ τὴν ἐκ Σεμέλης γένεσιν εἰς φυσικὰς ἀρχὰς

ἀνάγουσιν, ἀποφαινόμενοι Θυώνην ὑπὸ τῶν ἀρχαίων

τὴν γῆν ὠνομάσθαι, καὶ τεθεῖσθαι τὴν προσηγορίαν

 [καὶ] Σεμέλην μὲν ἀπὸ τοῦ σεμνὴν εἶναι τῆς θεοῦ  

ταύτης τὴν ἐπιμέλειαν καὶ τιμήν, Θυώνην δ' ἀπὸ

τῶν θυομένων αὐτῇ θυσιῶν καὶ θυηλῶν. δὶς δ'

αὐτοῦ τὴν γένεσιν ἐκ Διὸς παραδεδόσθαι διὰ τὸ

δοκεῖν μετὰ τῶν ἄλλων ἐν τῷ κατὰ τὸν Δευκαλίωνα

κατακλυσμῷ φθαρῆναι καὶ τούτους τοὺς καρπούς,

Η Σεμέλη –Θυώνη όπως και στα προηγούμενα κείμενα ονομάζετε η γής,  όπως και στο κειμενο λιγο που δηλώνει « την Δήμητρα  γήν μητέρα  προσαγορεύεσθαι» όμως η Σεμέλη και η Δήμητρα δεν αναφέρονται έτσι παρα μόνο ως ιδιότητες αλλα και ονομασίας  για τους μυημένους των μυστηρίων. Η Σεμέλη η σεμνή των μυστηρίων  για την επιμέλεια και την τιμή και ως Θυώνη για των θυομένων, τις θυσίες και εκ των Θυηλών, δηλ.  των τμημάτων εκείνων του ζώου που χρησιμοποιούν για τις θυσίες, ως είδος θυμιάματος και προσφοράς…

Scholia In Pindarum, Scholia in Pindarum (scholia vetera)
Ode P 3, scholion 177b, line 10

ἐτυμολογοῦσι δὲ τὴν Θυώνην ἀπὸ τῆς θυηλῆς.

Scholia In Pindarum, Scholia in Pindarum (scholia vetera)
Ode P 3, scholion 177b, line 1

· Θυώνῃ τῇ Σεμέλῃ· διωνυμίᾳ γὰρ ἐκέχρητο.

Scholia In Pindarum, Scholia in Pindarum (scholia vetera et recentiora partim Thomae Magistri et Alexandri Phortii) (e cod. Patm.)
Ode P 3, scholion 175-176, line 4

            Σεμέλη μὲν οὖν ἐκεραυνώθη, ὡς ἴσμεν, Ἀγαυὴ δὲ καὶ
Ἰνὼ μανεῖσαι τὰ τέκνα διέφθειραν. Θυώνην δὲ καλεῖ τὴν Σε-
μέλην ἀπὸ τῶν τοῦ παιδὸς αὐτῆς Διονύσου Βακχῶν· Θυὰς γὰρ
ἡ Βάκχη.

Suda, Lexicon
Alphabetic letter theta, entry 596, line 1

<Θυωμάτων:> θύματα μύρων, ἀρώματα θυμιαμάτων.
<Θυώνη:> ἡ Σεμέλη.

Συνεχίζετε ...