26 Φεβρουαρίου 2011

Περιστερὰ ὄρειος

H αναλυση των λεξαρίθμων θα ακολουθήσει στο επόμενο κείμενο, αλλα ήδη ορισμένοι πήραν μια ιδέα,  γιατι ήδη υπάρχουν έτοιμα κείμενα που πρέπει ν΄ανεβούν για να συνεχίσουμε τα περι ωών (αυγών) και περιστερών...


Περιστέρια όμως υπάρχουν πολλά και διαφορετικών ειδών.

Βέβαια η Σεμίραμις είναι το άγριο περιστέρι και δεν έχει σχέση με τα ήμερα και εξημερωμένα περιστέρια. 




Hesychius Lexicogr., Lexicon (Π – Ω)
Alphabetic letter sigma, entry 406, line 1


<Σεμίραμις>· περιστερ ρειος λληνιστί


Ctesias Hist., Med., Fragmenta
Volume-Jacoby
ʹ-F 3c,688,F, fragment 1m, line 5

           Pro Christ.
3o:
κα θυγάτηρ τς Δερκετος Σεμίραμις, λάγνος γυν κα μιαιφόνος, δοξε Συ-
ρία θεός, κα δι τν Δερκετ κα τς περιστερς κα τν Σεμίραμιν σέβουσι Σύροιτ γρ δύνατον, ες περιστερν μετέβαλεν γυνή.

Georgius Monachus Chronogr., Chronicon breve (lib. 1-6) (redactio recentior)
Volume 110, page 53, line 40

          
χων δ γυνακα Σεμίραμιν, τν έαν
καλουμένην παρ σσυρίοις, σχεν υος δύο κα
θυγατέραν μίαν· κα τν μν προσηγόρευσεν Δίαν
κα
Ζε ες νομα το πλανήτου στέρος· τν δ
πωνόμασεν Ννον, κα τν θυγατέραν ραν, ν
κα λαβεν ες γυνακα Πκος, κα Ζες, τν δίαν
δελφήν.

Τα κείμενα συνεχίζουν να μας προσφέρουν μια σειρά από απίστευτες πληροφορίες.


Ctesias Hist., Med., Fragmenta
Volume-Jacoby
ʹ-F 3c,688,F, fragment 1b, line 77

 νομα θέμενον Σεμίραμιν, περ στ κατ τν τν
Σύρων διάλεκτον παρωνομασμένον π τν περιστερν, ς π' κείνων τν
χρόνων ο κατ Συρίαν παντες διετέλεσαν ς θες τιμντες. 

Και τα είδη των Περιστεριών κατα τον Αριστοτέλη 
    ΦΑΣΣΑΙ. ριστοτέλης φησ (p. 288 R) περι-
στερν μν εναι ν γένος, εδη δ πέντε, γράφων
οτως· ‘περιστερά, ονάς, φάψ, φάσσα, τρυγών.’ ν
δ πέμπτ περ ζων μορίων (h. a. 5, 13) τν φάβα
οκ νομάζει…

μν ον ονάς, φησν ριστοτέλης,
μείζων στ τς περιστερς, χρμα δ' χει ονωπόν,
δ φψ μέσον περιστερς κα ονάδος, δ φάσσα
λέκτορος τ μέγεθος, χρμα δ σποδιόν, δ τρυγν
πάντων λάττων, χρμα δ τεφρόν. ατη δ θέρους
φαίνεται, τν δ χειμνα φωλεύει. δ φψ κα
περιστερ αε φαίνονται, δ' ονς φθινοπώρ μόν.
πολυχρονιωτέρα δ εναι λέγεται τούτων φάσσα·
κα γρ τριάκοντα κα τεσσαράκοντα ζ τη.


Το άγριο περιστέρι είναι η Πελειάς  όπως και η Φάβα, η  Φάσσα, η φαψ, η οινάς (το κόκκινο και άγριο ) η Ιωνάς, και η τρυγών


Eustathius Philol., Scr. Eccl., Commentarii ad Homeri Iliadem
Volume 2, page 762, line 4

                                                                     ς γρ παρ
τ φθείρειν κα φονεύειν Φθερσεφόνη κα εφωνώτερον Φερσεφόνη κα τι
μμελέστερον Περσεφόνη, οτω παρ τ ατ φθείρειν κα τ φάζειν, στι
φονεύειν, Φθερσέφασσα κατ τ κάλλιον Φερσέφασσα κα τι λειότερον
Περσέφασσα].

Φθερσεφόνη λοιπόν είναι και άλλη ονομασία της Περσεφόνης που προκύπτει από το φθείρειν = χαλώ, αφανίζω, καταστρέφω, λιώνω, διακορεύω κλπ και φονεύω = σκοτώνω, θανατώνω, δολοφονώ.
Φθερσέφασσα ή Φερσεφαττα ή  Φερσεφασσα όμως είναι  μια ακομη ονομασία της Περσεφόνης και δηλώνει βέβαια ως Φερέπαφα και την Επαφήν με τον/την Θεό.
Χάριν ομαλότητας και ευστομίας…

Plato Phil., Cratylus
Stephanus page 404, section d, line 8

                    Φερέπαφα” ον δι τν σοφίαν κα τν
<παφν> το <φερομένου> θες ν ρθς καλοτο,
τοιοτόν τι – δι' περ κα σύνεστιν ατ ιδης σοφς
ν, διότι τοιαύτη στίν – νν δ ατς κκλίνουσι τ νομα
εστομίαν περ πλείονος ποιούμενοι τς ληθείας, στε
Φερρέφατταν” ατν καλεν.



Tatianus Apol., Oratio ad Graecos
Chapter 10, section 1, line 3
μεταμορφονται δ παρ' μν κα ο θεοί. δένδρον έα γίνεται,  
δράκων δ Ζες δι τν Φερσέφασσαν, αγειροί <τε> α το
Φαέθοντος δελφα κα Λητ ζον ετελές,


Porphyrius Phil., De abstinentia
Book 4, section 16, line 34
τν μν ρτεμιν λύκαιναν, τν δ λιον σαρον, λέοντα, δράκοντα,
έρακα, τν δ' κάτην ππον, ταρον, λέαιναν, κύνα.
τς δ Φερρεφάττης παρ τ φέρβειν τν φάτταν  (φέρβω = βόσκω, τρέφω, φυλάσσω, σώζω και διατηρώ την φάσσαν = το μέγαλο αγριοπερίστερο)
φασν ο πολλο τονομα τν θεολόγων· ερν γρ
ατς φάττα. δι κα α τς Μαίας έρειαι ταύτην
ατ νατιθέασι. Μαα δ ατ τ Φερσεφόν ς  
ν μαα κα τροφς οσα· χθονία γρ θες κα
Δημήτηρ ατή.



Οινιάς και οινάς είναι άλλη ονομασία άγριου περιστεριού που όμως σημαίνει συγχρονως και το κλήμα, το αμπέλι, τον αμπελώνα, αλλα και τον οίνο, αλλα είναι ακόμα κι ένα από τα επίθετα της Αρτέμιδος ως Οινάτις στην Οινόη της Αργείας/ Αργους

                                          ονις δ κα ονς γρία
περιστερά, κα ονοττα μζα ον δεδευμένη. (Julius Pollux Gramm., Onomasticon Book 6, section 22, line 8)

Theognostus Gramm., Canones sive De orthographia
Section 125, line 9

στιν δ κα τ ονς εδος ν ρνέου.


Hesychius Lexicogr., Lexicon (
ΑΟ)
Alphabetic letter omicron, entry 311, line 1

  *<
ονάς>· γένος κόρακος.

Hesychius Lexicogr., Lexicon (
ΑΟ)
Alphabetic letter omicron, entry 315, line 1

<
ονάς>· εδος περιστερς γρίας
<
Οντις>· ρτέμιδος τς ν Ονό τς ργείας <πώνυμον>

*<
οναχθής>· μέθυσος ASv. μεθύων
<
ονη>· μπελος.


Scholia In Lycophronem, Scholia in Lycophronem (scholia vetera et recentiora partim Isaac et Joannis Tzetzae)
Scholion 348, line 5
 <γ δ τλήμων> ρνησαμένη τν πόλλωνος
συνουσίαν ς ποθοσα χειν τν παρθενίαν φθαρτον
κατ ζλον τς θηνς τς τοισδε κα τοισδε π τς
φυλακς τς σκοτεινς συγκρύψασα τ <δέμας> τότε <βιαίως
φάσσα γ ονς> κα μπελος *<λκυσθήσομαι>
ς μν <φάσσα πρς τόργου> τοι γυπς συνουσίαν, ς
δ <ονς> κα μπελος *<γαμφασι> κα σιαγόσιν <ρπαις>
γουν δρεπάναις < ρπης> κα δρεπάνης. T πλανηθες
π τν λλων (13912) επον κα ατ<ς> <ονς> μπελος.
οκ χει δ οτως, λλ' ονάς στιν εδος ρνέου, ς φησιν
Αλιανς (HA IV 58) κα ς τεροι μυρίοι, τ δ <γαμφας
ρπαις> τοι πικαμπέσιν νυξι. γ1

Suda, Lexicon
Alphabetic letter omicron iota, entry 107, line 1

<
Ονάς:> εδος ρνιθος.

Athenaeus Soph., Deipnosophistae
Book 11, Kaibel paragraph 80, line 3

    δ το νόματος κτροπή, καθ' ν α Πλειάδες λέγονται Πέλειαι
κα Πελειάδες, παρ πολλος στι τν ποιητν.


 Πέλειαι αλλα και Πελειάδες εκτός από τις άγριες περιστερές  ονομάζονται όμως και οι ιέρειες του Μαντείου της Δωδώνης.
Το πέλειος ως επίθετο δηλωνει κάποιον που είναι πελιδνός μελανός ή και μελανιασμένος. Γνωστή και η έκφραση Πελειάδων τηλόθεν – μακρία από τις Πελειάδες !!!  Πελείες αλλα και Πελειάδες είναι και οι γνωστές μας Πλειάδες – ο αστερισμός

Ο Ηρόδοτος στην ιστορία του μας εξυστορεί την άφιξη των δύο Πελειάδων- Ιέρειών για την ιδρυση του Μαντείου της Δωδώνης

Herodotus Hist., Historiae
Book 2, section 55, line 3
Χρηστηρίων δ πέρι το τε ν λλησι κα το ν Λιβύ
τόνδε Αγύπτιοι λόγον λέγουσι. φασαν ο ρέες το
Θηβαιέος Δις δύο γυνακας ρς κ Θηβέων ξαχθναι
π Φοινίκων, κα τν μν ατέων πυθέσθαι ς Λιβύην
πρηθεσαν, τν δ ς τος λληνας· ταύτας δ τς γυνα-
κας εναι τς δρυσαμένας τ μαντήια πρώτας ν τοσι
ερημένοισι θνεσι. Ερομένου δέ μεο κόθεν οτω τρεκέως
πιστάμενοι λέγουσι, φασαν πρς τατα ζήτησιν μεγάλην
π σφέων γενέσθαι τν γυναικν τουτέων, κα νευρεν
μέν σφεας ο δυνατο γενέσθαι, πυθέσθαι δ στερον
τατα περ ατέων τά περ δ λεγον. Τατα μέν νυν τν
ν Θήβσι ρέων κουον, τάδε δ Δωδωναίων φασ α
προμάντιες. Δύο πελειάδας μελαίνας κ Θηβέων τν Αγυ-
πτιέων ναπταμένας τν μν ατέων ς Λιβύην, τν δ
παρ σφέας πικέσθαι· ζομένην δέ μιν π φηγν αδάξα-
σθαι φων νθρωπηί ς χρεν εη μαντήιον ατόθι Δις
γενέσθαι, κα ατος πολαβεν θεον εναι τ παγγελλό-  
μενον ατοσι καί σφεα κ τούτου ποισαι. Τν δ ς
τος Λίβυας οχομένην πελειάδα λέγουσι μμωνος
χρηστήριον κελεσαι τος Λίβυας ποιέειν· στι δ κα
τοτο Διός. Δωδωναίων δ α ρήιαι, τν τ πρεσβυτάτ
ονομα ν Προμένεια, τ δ μετ ταύτην Τιμαρέτη, τ δ
νεωτάτ Νικάνδρη, λεγον τατα· συνωμολόγεον δέ σφι κα
ο λλοι Δωδωναοι ο περ τ ρόν. γ δ' χω περ α-
τν γνώμην τήνδε. Ε ληθέως ο Φοίνικες ξήγαγον τς
ρς γυνακας κα τν μν ατέων ς Λιβύην, τν δ ς
τν λλάδα πέδοντο, δοκέει μο γυν ατη τς νν
λλάδος, πρότερον δ Πελασγίης καλεομένης τς ατς
ταύτης, πρηθναι ς Θεσπρωτούς· πειτα δουλεύουσα
ατόθι δρύσασθαι π φηγ πεφυκυί ρν Διός, σπερ
ν οκς μφιπολεύουσαν ν Θήβσι ρν Διός, νθα
πίκετο, νθατα μνήμην ατο χειν. κ δ τούτου
χρηστήριον κατηγήσατο, πείτε συνέλαβε τν λλάδα
γλσσαν. Φάναι δέ ο δελφεν ν Λιβύ πεπρσθαι π
τν ατν Φοινίκων π' ν κα ατ πρήθη. Πελειάδες
δέ μοι δοκέουσι κληθναι πρς Δωδωναίων π τοδε α
γυνακες, διότι βάρβαροι σαν, δόκεον δέ σφι μοίως
ρνισι φθέγγεσθαι. Μετ δ χρόνον τν πελειάδα
νθρωπηί φων αδάξασθαι λέγουσι, πείτε συνετά σφι
ηδα γυνή· ως δ βαρβάριζε, ρνιθος τρόπον δόκεέ  
σφι φθέγγεσθαι, πε τέ τρόπ ν πελειάς γε νθρωπηί
φων φθέγξαιτο; Μέλαιναν δ λέγοντες εναι τν πελειάδα
σημαίνουσι τι Αγυπτίη γυν ν. δ μαντηίη τε ν
Θήβσι τσι Αγυπτίσι κα <> ν Δωδών παραπλήσιαι
λλήλσι τυγχάνουσι οσαι. στι δ κα τν ρν
μαντικ π' Αγύπτου πιγμένη. 

 Ομως εκτος απο την πελειάδα και την οινάδα και την φάσσα και την τρυγόνα   υπάρχει και η  περιστερα που ονομάζετε Δρακοντιάς  όμως δρακοντιάς ονομάζετε κι ένα είδος σταριού..



Συνεχίζετε...

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...